|
ДАЪВАТНИНГ ТАЪСИР КЎРСАТИШИ
Қурайшнинг Исломий даъват билан тўқнашиши табиий эди. Чунки Расулуллоҳ с.а.в. даъватни ошкор этган, бутун оламга қарши туриб мусулмонларнинг қудратини намойиш этадиган уюшмани ташкил этган эдилар. Бундан ташқари, бу даъват Макка мушрикларига ва Қурайшга қарши курашни ҳам ўз ичига олган эди. Чунки у Оллоҳни яккаю ягона илоҳ деб билишга, ёлғиз Унга ибодат қилишга, бутларга сиғинишни тарк этишга ҳамда ўзлари яшаётган бузуқ тузумдан воз кечишга чақирар эди. Шунинг учун у Қурайш билан тўқнаш келди. Расулуллоҳ с.а.в. қурайшликларнинг ақлсиз эканларини фош этаётган, илоҳларини таҳқирлаётган, бир чақага қиммат ҳаётларини танқид қилаётган, зулм асосидаги турмуш воситаларининг оқибати ҳалокат эканини айтаётган бўлсалар-у, улар билан тўқнашмаслик мумкинмиди?! Расулуллоҳ с.а.в.га Қуръон нозил бўлар, Қурайш мушрикларига ҳужум қилиб, очиқ лафзлар билан шундай дер эдилар:
إِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنْتُمْ لَهَا وَارِدُونَ
– „Эй мушриклар, сизлар ҳам, Оллоҳни тарк қилиб, сиғинаётган бутларингиз ҳам жаҳаннам ўтинларидирсиз“. [21:98]
Кейин Қуръон тирикчиликларининг асоси бўлган судхўрликни кескин қоралаб айтди:
وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ رِبًا لِيَرْبُوَا فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلاَ يَرْبُوا عِنْدَ اللَّهِ -39,
– „Сизлар одамларнинг моллари ичида зиёда бўлиб қайтиши учун берган судхўрликдан иборат молларингиз, яъни менга кўпроқ бўлиб қайтади деб берган совға-саломларингиз Оллоҳнинг олдида зиёда савоб олишингизга сабаб бўлмас“. [30:39]
Тарози ва ўлчовлардан уриб қоладиган кимсаларни қаттиқ азобдан огоҳлантирди:
وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ -1, الَّذِينَ إِذَا اكْتَالُوا عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ -2,وَإِذَا كَالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ -3,
– „Ўлчов ва тарозидан уриб қолувчи кимсаларга ҳалокат бўлгай! Улар одамлардан бирон нарсани ўлчаб олганларида тўла қилиб оладиган, уларга ўлчаб ёки тортиб берганларида эса кам қилиб берадиган кимсалардир“. [83:1-3]
Шунинг учун мушриклар Расулуллоҳ с.а.в.га қарши туришди, у киши ва асҳобларига бир сафар қийноқларга дучор қилиш билан, бошқа сафар алоқани узиш билан ва Расулуллоҳ с.а.в.га ва даъватларига қарши ташвиқот юргизиш билан озор беришди. Лекин Расулуллоҳ с.а.в. уларга зарба беришда давом этдилар. Хато раъйларга қарши курашни, бузуқ ақидаларни танқид қилишни ва даъватни ёйишни тўхтатмадилар. Расулуллоҳ с.а.в. Исломга турли сўз ўйинларини ишлатмасдан, одамларнинг хоҳишларига мослашмай, тилёғламалик қилмай, бирон кимсанинг тарафини олмай очиқ даъват қилар эдилар. Қурайшдан етаётган турли-туман озорларга ва ҳар қадамда дуч келаётган машаққатларга эътибор бермас эдилар. Ҳолбуки, Расулуллоҳ с.а.в.нинг
16-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203